CBD blijkt effectief tegen Autisme Spectrum Stoornis (ASS)

Autisme is een lastig te behandelen aandoening, mede door de diverse oorzaken en daardoor afwijkende symptomen. Wetenschappers uit Washington ontdekten echter in het eerste onderzoek ooit op een dierlijk model van de ziekte, dat cannabidiol (CBD) al in lage doseringen effectief is tegen aan autisme gelinkte sociale stoornissen.

Autisme Spectrum Stoornis
Autisme Spectrum Stoornis (ASS) is een complexe en moeilijk behandelbare stoornis. Mede omdat er meer dan één oorzaak aan ten grondslag kan liggen. Het kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden door genetische factoren, omgevingsfactoren (zoals blootstelling aan pesticiden o.i.d.) of een combinatie van beide.

Symptomen van de stoornis zijn daarom lang niet altijd hetzelfde. ‘De term spectrum wordt gebruikt in de zin van een veelkleurige waaier, waarmee aangegeven wordt dat er een grote diversiteit is in de manier waarop autisme zich uit’, legt autisme.nl uit. Nu blijkt uit onderzoek dat cannabidiol (CBD), een niet-psychoactieve cannabinoïde uit wiet, een oplossing zou kunnen bieden bij deze lastige kwaal.

Ongeremd
De stoornis wordt vooral gekenmerkt door communicatieve stoornissen, afwijkend sociaal gedrag en en beperkte of herhaalde bewegingen. Deze symptomen van ASS komen in de meeste gevallen voort uit een verminderde remming van signalen in het brein.

Genetische oorzaken kunnen bijvoorbeeld de remmende werking van hersencellen verminderen, waardoor het brein juist opgewonden raakt. Dit is te merken aan een overgevoeligheid voor prikkels als licht, geur, geluid of aanraking; triggers die een patiënt abnormaal kunnen laten reageren in sociale situaties.

In ongeveer een kwart van de ASS-gevallen is de verminderde remming in het brein en de daardoor gevolgde opwinding zodanig, dat er epileptische aanvallen volgen. Deze gevallen van ASS in combinatie met epilepsie zijn de meest heftige; en er wordt dan ook hard door wetenschappers gewerkt aan een behandeling hiertegen.

Remming in de hersenen
Het herstellen van de remming in de hersenen lijkt een aannemelijke benadering van een behandeling voor de stoornis. Eerder werd dit getest door wetenschappers van de Stanford universiteit, op muizen die genetisch zijn aangepast om autisme-achtige symptomen te vertonen. Er werd gebruik gemaakt van optogenetica in de vorm van licht, om de remming in de hersenen te verhogen. Helaas werkt dit nog niet bij mensen, dus is een andere manier nodig om deze hersenremming te herstellen.

CBD tegen autisme
Een groep wetenschappers van de universiteit van Washington trachtte muizen met autisme op eenzelfde manier te behandelen, maar in plaats van licht te gebruiken gebruikten ze cannabidiol (CBD). CBD wordt inmiddels steeds meer erkent door de medische gemeenschap om haar effectiviteit bij kinderen met het Dravet Syndroom, een heftige vorm van epilepsie.

Klinische onderzoeken bewijzen de anti-epileptische werking van de stof in deze kinderen, maar nooit eerder werd gekeken naar de werking van CBD bij autisme. Er wordt momenteel één klinisch onderzoek uitgevoerd in Israël, maar deze wordt pas in 2019 afgerond. Bovendien is de werking van CBD op dierlijke modellen van autisme – tot nu toe – nog nooit onderzocht. Vooralsnog is het gebruik van CBD tegen autisme berust op anekdotisch bewijs van de effectiviteit.

Sociale angst
Deze onderzoekers maakten gebruik van hun dierlijke model van het Dravet syndroom om de effectiviteit van CBD op autisme-achtige symptomen te analyseren. Want net als mensen vertonen deze muizen spontane aanvallen en gedrag dat met autisme kan worden geassocieerd. Muizen en mensen blijven verschillend, en daarom worden bepaalde situaties in scène gezet zodat de wetenschappers de resultaten tóch kunnen vergelijken.

In één van de testen moet de muis kiezen tussen interactie met een andere muis of een levenloos object. Normaal gesproken zouden de beestjes het liefst tijd spenderen aan de andere muis. De autisme-achtige muizen (zoals die met Dravet) brengen echter net zoveel tijd met de andere muis door als met het levenloze object. Na een kleine dosis CBD (10 tot 20 procent van een anti-epileptische dosering) schiet de tijd die de autistische muis spendeert aan de andere muis echter omhoog.

De autistische muizen waren in eerste instantie geneigd sociale interactie te ontwijken en ineen te kruipen in de hoek van de test-box. Een reactie die kan worden gezien als sociale angst, waarschijnlijk omdat de muizen worden overspoeld door sociaal-gerelateerde stimulans. CBD verminderde deze ‘ontsnappingen’ en verbeterde de kwaliteit van de sociale interactie. Op beide meetpunten van autisme-achtig gedrag in muizen verbeterde CBD dus de prestatie.

De werking
Om te begrijpen hóe CBD het autistische gedrag in de muizen behandelde werden de elektrische signalen in individuele hersencellen opgenomen. Daaruit bleek dat CBD door het blokkeren van de GPR55 de remming van hersencellen verhoogt en daarom de balans in het brein herstelt. Deze receptor in de hersenen beïnvloedt hoe hersencellen met elkaar communiceren en is één van de redenen waarom CBD bij zoveel aandoeningen werkzaam is – van ontstekingspijn tot autisme.